Tantu : quand il est adjectif
démonstratif de quantité ou de grandeur, il vient du latin « tantus
» et se traduit généralement en français par "tant".
Tantu : quand il est adverbe,
il vient du latin « tantum »
et se traduit généralement en français par "tant", "autant",
"tellement", "si". Il est parfois pris
substantivement.
Voir aussi Les adverbes.
Tant (adj.) * | |
---|---|
Aghju avutu tante disgrazie. | J'ai eu tant (bien des) de malheurs. |
Guère | |
Li divìa tanti soldi chì li dete a so casa. | Il lui devait tant d'argent qu'il lui donna sa maison. |
Ci hè tanta miseria ! | Il y a tant de misère ! |
Ùn ci hè tantu benistà ! | Il n'y a pas tant de bien-être ! |
Ùn ghjova tantu studiu. | Il n'y a pas besoin de beaucoup d'étude. |
Per furtuna ùn sò tanti. | Heureusement ils ne sont pas nombreux. |
Per travaglià ùn mi ghjova tantu (a mo vittura). | Pour travailler, elle ne me sert guère. |
Chì tanti miràculi ! | Cela n'a rien d'extraordinaire ! |
Eiu ùn sò tantu ghjisgiaghju. | Moi je ne suis pas tellement un pilier d'église. |
Sì Grossu Minutu hà avutu tanta finezza è tantu spìritu, .... | Si G.M. a eu tant de finesse et tant d'esprit, .... |
Quì un ci stareste tantu. | Ici tu n'y resterais guère. |
Ùn sarà tantu timpurale. | Ce ne sera pas un si gros orage. |
A sò chì da quì si và in tanti lochi. | Je sais que d'ici on peut aller en beaucoup d'endroits. |
- A Córsica, l'avete girata ?
- Innò, ùn l'emu girata tantu. |
- La Corse, l'avez-vous parcourue ? |
- È dischi, n'avete ?
- Innò, ma ùn staraghju tantu à cumpràmmine qualchiduni. |
- Et des disque en avez-vous ? - Non, mais je ne tarderai guère à m'en acheter quelques uns. |
Ci hè tantu rumore ch'ùn possu dorme. | Il y a tant de bruit que je ne peux pas dormir. |
Hè un omu chì ùn face tante manere. | C'est un homme qui ne fait pas tant de manières. |
Ci hè tantu rumore ch'ùn possu dorme. | Tu peux entrer ! (entre, tu le peux) |
Sò guasi tutti furesteri, paisani ùn ci n'hè tanti. | Ce sont presque tous des gens d'ailleurs, quant aux gens du pays il n'y en a guère. |
Tant (adv.) | |
Ùn hà tantu suffertu ! | Il n'a pas tant souffert ! |
Ùn hè tantu maiò ! | Il (elle) n'est pas si grand(e) ! |
Hà amparatu tantu ! | Il a tant appris ! |
Hà betu tantu chi traparla ! | Il a tant bu qu'il déraisonne (il parle à tort et à travers) ! |
Ùn starà tantu à vene u pidone. | Le facteur ne tardera pas à venir. |
Ùn era tantu chì Ghjacumunetta era falata. | Il n'y avait pas longtemps que la petite Jacqueline était descendue. |
L'acqua ùn hè tantu fonda. | L'eau n'est pas si profonde. |
Micca tantu chì sò vechja. | Pas tant que ça car je suis vieille. |
C'era tanta ghjente chì a chjesa venìa chjuca. | Il y avait tant de monde que l'église s'avérait trop petite. |
Ùn hè tanta prova ! | Ce n'est pas un exploit exceptionnel. |
Da tantu u fretu ùn si pudìa stà fora ! | Le froid était si vif qu'on ne pouvait rester dehors. |
M'hè custata centu è tanti franchi ! | Cela m'a coûté cent francs et quelques. |
Ùn parlate tantu ! | Ne parlez pas tant. |
Ùn hè tantu ! | Il n'y a pas si longtemps. |
Beaucoup | |
In paese sò tante e case viote oramai. | Au village il y a désormais beaucoup de maisons vides. |
A fatica ùn hè stata tanta ! | On ne s'est pas donné beaucoup de mal. |
Autant (adv.) | |
Ùn ci sarà tantu per tè è tantu per mè. | Il y en aura autant pour toi que pour moi. |
Ci vole à tene caru tantu u so babbu chè a so mamma. | Il faut aimer autant son père que sa mère. |
Li daremu un tantu per omu. | Nous donnerons une certaine somme à chacun. |
Idiomatismes ... | |
U tantu chì basta. | La goutte qui fait déborder le vase (la quantité qui suffit). |
È tantu ci si ghjunse. | Et enfin on y arriva. |
Ùn ci staremu tantu ! | On n'y restera pas longtemps ! |
Tantu chì basta / basti. | Ca suffit comme ça ! / Point trop n'en faut ! |
Ùn starà tantu à falà. | Il ne tardera pas à descendre. |
Tantu ùn ci si pò fà nunda. | De toute manière on n'y peut rien. |
Chì tante manere ! | En voilà des manières ! |
Ùn hà messu tantu à vene. | Il n'a pas mis longtemps à venir. |
Tantu ci hè per Bastìa, tantu per Aiacciu. | Il y a la même distance pour aller à Bastia ou à Ajaccio. |
Tantu hè fatta ! | De toute manières, c'est fait ! |
Tantu più chì ... | D'autant plus que ... |
Tantu tantu. | Bon gré, mal gré. |
Tantu quantu ! | Moyennement ! |
Tantu megliu ! Tantu peghju ! | Tant mieux ! Tant pis ! |
Micca tantu ! | Pas tant que ça ! |
In tantu ci avemu fattu duie risate ! | En tout cas, on a bien ri ! |
Ùn hè tant'affare ! | Ce n'est pas grand chose ! |
Ùn hè tantu male ! | Ce n'est pas si mal ! / C'est pas dommage ! |
Ùn hè tanta pèrdita ! | Ce n'est pas une grosse perte ! |
Grazie tante ! | Merci beaucoup ! |
Mi n'hà fattu tante è pò tante ! | Il m'en a fait voir de toutes les couleurs ! |
Costa trè volte tantu. | Ca coûte trois fois plus. |
Ogni tantu. | De temps en temps. |
O tantu ... (fam.) | Ou tout aussi bien, si ça se trouve ... |
Tantu per fassi una risata. | Histoire de rire un peu. |
Un tantu per centu. | Un pourcentage. |
1 : Tantu s'accorde en genre et en nombre.